De harpij is een zeer indrukwekkende roofvogel. Hij is krachtig, groot en laat zich tijdens de jacht door weinig tegenhouden. En dan is er nog de imposante kuif van deze havikachtige. Die zet de vogel in om vijanden duidelijk te maken dat ze op afstand moeten blijven. Maar tegen de mens is deze krachtige roofvogel helaas niet opgewassen. Tijd om de bescherming te bieden die de harpij zo hard nodig heeft…

 

De harpij en zijn kuif

Toegegeven, de harpij maakt met zijn krachtige lichaam, klauwen, gekromde snavel en gevederde poten sowieso indruk. Maar extra opvallend is de ‘verenkuif’ bovenop zijn kop. De manier waarop hij deze draagt zegt namelijk iets over zijn gemoedstoestand…. Is de roofvogel ontspannen, dan liggen de kuifveren glad tegen de achterkant van zijn kop. Maar zodra er een spannende situatie ontstaat, zet de harpij de veren recht overeind, als een kroon om zijn grootte en kracht te benadrukken: “Pas maar op, ik ben levensgevaarlijk”.

 

Eén van de grootste roofvogels ter wereld

Met een spanwijdte die uiteindelijk zo’n twee meter bereikt, is de harpij één van ’s werelds grootste roofvogels. En ook qua gewicht laat hij zich gelden; de vogel kan wel 9 kilo wegen! De vrouwtjes van deze soort zijn ongeveer een derde groter en zwaarder.

 

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

 

Het menu van de harpij

De harpij heeft een ruime smaak als het op middelgrote dieren aankomt. Favoriet zijn luiaards, apen, vogels en slangen. Soms vangt hij zijn prooi op de grond, maar vaker plukt hij die gewoon vanuit een boom. En van de wirwar aan takken trekt de roofvogel zich dan weinig aan. Met zijn krachtige poten en klauwen manoeuvreert hij zich daar gewoon doorheen.

 

De kleine harpijntjes

Het vrouwtje bouwt een nest hoog in de toppen van kapok- en mahoniebomen, waarin ze 1 tot 3 eieren legt. De ouders zorgen echter alleen voor het jong dat als eerste uitkomt, bij uitzondering voor de eerste twee. De rest van de eieren sterft af. Na ongeveer een half jaar verlaat de jonge vogel het nest. De harpij is overigens een monogaam dier. Dit betekent dat de vogel een partner uitzoekt waar hij/zij een leven lang bij blijft en waarmee het dier voor al zijn nakomelingen zal zorgen.

 

Leefgebied maakt kwetsbaar

De harpij leeft met name in Zuid-Amerika, in de regenwouden tussen Zuid-Mexico en Noord-Argentinië. En daar heeft hij behoorlijk wat ruimte nodig om te overleven. Geschat wordt dat de vogel vraagt om 100 tot 200 om zijn nakomelingen op te voeden. Met de voortdurende kap van regenwouden in je achterhoofd, begrijp je dat deze eerste levensbehoefte de vogelsoort extra kwetsbaar maakt.

 

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

 

Bedreigingen uit andere hoek

Naast het gevaar dat ontbossing met zich meebrengt, is de roofvogel helaas een geliefd jachtdoel. Hij wordt door jagers als heuse trofee beschouwd. Dit in combinatie met het ook nog eens lage geboortecijfer van de harpij, maakt de bedreiging van de soort compleet.

 

Bescherming vanuit de IUCN

Inmiddels is de harpij toegevoegd aan de rode lijst van IUCN (International Union for Conservation of Nature and Natural Resources). Dit is een internationaal samenwerkingsverband dat zich inzet voor natuurbehoud en het duurzaam beheer van natuurlijke hulpbronnen. De lijst benoemt ook beschermingsmaatregelen die genomen kunnen worden om uitsterving te voorkomen. Voor de harpij geldt dat we grote aaneengesloten bosgebieden moeten beschermen. Verder is het noodzakelijk dat het jachtverbod op de roofvogel streng wordt nageleefd.

 

Een mythische wezen

We kenden de harpij al vanuit de Griekse mythologie. Daarin was de vogel half adelaar en half vrouw.  Ze zagen de hybride als een belichaming van de storm; zo snel als de wind en haast onkwetsbaar. Ook in verschillende fantasyboeken- en films is een rol weggelegd voor dit mythische wezen.

Bronnen: Hart voor Dieren Magazine,  WWF, IUCN

 

Ook interessant voor jou

nieuwsbrief dieren wildlife