Helaas blijven alvleesklieraandoeningen bij veel katten onopgemerkt. De diagnose vereist echt speurwerk en de prognose is vaak niet al te rooskleurig. Wij verduidelijken het een en ander voor je.
Wat doet de alvleesklier van een kat?
De pancreas (de alvleesklier) is een grote spijsverteringsklier van je kat en bevindt zich in zijn buik. De alvleesklier produceert hormonen en enzymen. Insuline en glucagon worden in de eilandjes van Langerhans geproduceerd. Deze hormonen reguleren het suikergehalte in het bloed van de kat. De enzymen zorgen ervoor dat het voedsel (vooral vetten) in de darm goed verteerd kunnen worden.
Tekst gaat verder onder de foto.
Wat is alvleesklierontsteking?
Als het bovenstaande beschermende mechanisme faalt, worden de spijsverteringsenzymen te vroeg in het pancreasweefsel vrijgegeven en veroorzaken ze ontstekingen. Dit leidt na verloop van tijd tot zelfvertering en vernietiging van de alvleesklier en het omliggende weefsel. Dit wordt pancreatitis oftewel alvleesklierontsteking genoemd. Deze aandoening kan zowel acuut als chronisch zijn.
Risicofactoren
Ongeacht de leeftijd, het ras of het geslacht, elke kat kan een onsteking in de alvleesklier ontwikkelen. Bij 90 procent van alle zieke katten ontstaat dit zonder aantoonbare oorzaak. Toch zijn er een aantal bekende risicofactoren:
- Chronische darmontsteking (IBD); trauma met daaruit voorvloeiend een slechte bloedcirculatie, bijvoorbeeld na een val uit het raam, een verkeersongeval of een operatie;
- Infectieziekten zoals FIV, FIP en toxoplasmose;
- Te hoge concentraties calcium of vetten in het bloed;
- Galaandoeningen;
- Reacties op geneesmiddelen.
De belangrijkste symptomen van pancreatitis bij katten zijn: een verminderende tot geen eetlust, vermagering, buikpijn en vermoeidheid. Maar ook gastro-in-testinale problemen zoals diarree, verstopping of braken, kunnen optreden. Deze symptomen zijn natuurlijk niet alleen aan deze aandoening gerelateerd, ze kunnen door verschillende ziekten worden veroorzaakt. Het is belangrijk om een kat met symptomen zo snel mogelijk naar de dierenarts te brengen.
Tekst gaat verder onder de foto.
Onderzoek toont aan hoe vaak deze ziekte bij katten voorkomt
Aandoeningen van de alvleesklier komen veel vaker voor dan verwacht. Een onderzoek van 115 gestorven katten toonde aan dat maar liefst 76 procent abnormale weefselverandering in de alvleesklier had. Van deze katten leed ongeveer 60 procent aan een chronische ontsteking van de pancreas. Hiervan leed ongeveer 16 procent aan eenontsteking die nog niet was opgemerkt. Katten lijden vaak in stilte en ze kunnen hun pijn heel goed voor ons verbergen. Ontdek hoe je in de kattentaal toch kunt opmerken dat er iets mis.
Diagnose
Bij een onsteking in de alvleesklier is voor een dierenarts vaak lastig om direct een diagnose te kunnen stellen. Hij of zij zal een grondige bloedtest moeten uitvoeren om te kijken of er pancreasmarkers zijn. Dit zijn speciale alvleesklierenzymen. Voor het vaststellen van de diagnose geven dierenartsen over het algemeen de voorkeur aan een echografie in plaats van röntgenfoto’s. Kleine, soms nog miniscule veranderingen kunnen hierop namelijk beter worden herkent. Samen met vastgestelde bloedwaarden biedt de echo een goed beeld van de situatie. Is de diagnose pancreatitis vastgesteld? Dan moet ook bepaald worden hoever de ziekte al is gevorderd. De in te zetten therapie /behandeling is hier namelijk op gebaseerd.
Tekst gaat verder onder de foto.
Therapie
Is er sprake van een acute ontsteking? Dan is acuut handelen noodzakelijk omdat je kat dan in levensgevaar verkeerd. Meestal moet je dier zo’n vijf of zes dagen opgenomen worden bij de dierenkliniek. Naar voor baas en kat, maar dat is de enige manier om de patiënt continu te bewaken en de levensreddende infusies en pijnstillers toe te dienen. Ook wordt door de dierenarts goed in de gaten gehouden of en hoeveel de kattenpatiënt eet. Indien nodig kan hij een voedingssonde aanleggen. Soms is het bij hele gevoelige katten mogelijk dat ze de nacht thuis doorbrengen, in hun vertrouwde omgeving eten ze vaak beter. Overdag worden ze dan opnieuw opgenomen, zodat ze de best mogelijke zorg ontvangen. Is er sprake van een milde vorm van pancreatitis? Dan is dit soort intensieve therapie meestal niet nodig.
Acute vorm kan dodelijk zijn
De prognose voor van een alvleesklierontsteking bij katten ziet er meestal allesbehalve rooskleurig uit, vooral in acute gevallen. Een derde van de getroffen huistijgers overleeft het zelfs met intensieve therapie niet. Ook chronische of milde vormen kunnen ernstige gevolgen hebben, al is dit meestal op lange termijn. De kansen op herstel zijn groter als de behandeling tijdig wordt gestart. Daarom is snel ingrijpen zo belangrijk.
Bron: Hart voor Dieren Magazine en Dierenkliniek Vondelpark
Ook interessant voor jou:
