Goed en snel reageren – dat is het beste bij een ongeval. Maar het is moeilijk als je door de paniek niet helder kunt denken. Om in geval van nood beter gewapend te zijn, hebben we hier een overzicht van calamiteiten en de juiste reacties qua EHBO voor je samengesteld.
EHBO Botbreuken
Wat is er gebeurd?
je kat is aangereden, gevallen bij het klimmen of heeft een ander ongeval gehad.
Wat zie je?
De kat belast zijn poot niet, hinkt, reageert agressief op pijn bij aanraking, mogelijk is er sprake van zwelling.
Gebroken kaak: kaak verschoven, gezichtsuitdrukking veranderd.
Gebroken staartwervel: de staart hangt, is gevoelig voor pijn of de kat voelt helemaal geen aanraking omdat de zenuwen zijn aangetast.
Gebroken schedel: pupillen sterk vergroot en van verschillende grootte.
Wat kun je doen?
- Meteen met het dier naar de dierenarts: Bij elk vermoeden van een breuk moet de kat zo snel mogelijk naar de dierenkliniek gebracht worden voor behandeling.
- Plaats de kat voor transport op een solide, vlakke ondergrond in een grote mand/doos, indien nodig op een deken. Hij moet stabiel liggen (niet op de breukzijde!) en weinig bewegen tijdens de rit.
- Bedek open breuken met een steriele doek uit de EHBO-koffer zodat er geen vuil in komt. Spoel de wond niet, maar laat de reiniging en verzorging over aan de arts.
Fixeren
Als provisorische stabilisatie van pootbreuken voor het transport mogen spalken nooit meer dan 1 gewricht bedekken (risico op gewrichtsschade)!
Tip: Hou er rekening mee dat je kat pijn heeft en zich zal verzetten tegen elke aanraking.
EHBO Open wonden
Wat is er gebeurd?
Je kat is in een glasscherf of iets anders scherps gaan staan, hij heeft gevochten met een ander dier, werd geraakt door een auto of heeft een ander ongeval gehad.
Wat zie je?
De wond bloedt licht tot sterk. De huid en vacht rond de wond is besmeurd. Snijwonden hebben gladde randen en bloeden meestal flink; bij schaafwonden wordt de huid opengescheurd, soms tot in het vlees, de vacht rond het wondgebied is niet meer aanwezig; bij vleeswonden is de huid open, het vlees is zichtbaar, de wond bloedt. Bij blauwe plekken is het weefsel onder de huid aangetast, de plek zwelt op en er ontstaat een bloeduitstorting.
Wat kun je doen?
- Snijwonden moeten door de dierenarts gehecht worden (binnen zes uur).
- Bloeding stelpen: Leg (als je hem hebt) een steriele doek op de bloeding en omwikkel deze goed strak met elastisch verband.
- Pootletsel: Bij letsel aan de poten kun je de bloeding ook boven de wond stoppen met een drukverband aan te leggen. Het verband zorgt er ook voor dat er op weg naar de dierenarts geen vuil in de wond terechtkomt.
Bij pootverband
Wond afdekken met gaas en wattenplukken tussen de tenen duwen, watten om de poot draaien en dan de poot van onder naar boven (!) verbinden met rekverband.
EHBO Kiepraam
Wat is er gebeurd?
Bij een poging door een kiep- of kantelraam te klimmen, is de kat onderin de gleuf vast komen te zitten en nu kan hij zich niet meer bevrijden. Zenuwen en bloedvaten worden afgeklemd.
Wat zie je?
De kat hangt met zijn buik vastgeklemd in de gleuf van het kiepraam. Hij schreeuwt van de pijn en trappelt wild met zijn poten.
Wat kun je doen?
- Eruit tillen: Ondersteun met een hand het achterste deel van de kat van onderen en pak met je andere hand de kat in zijn nekvel om het dier gelijkmatig omhoog te tillen.
- Direct naar de dierenarts: Ook al heeft de kat maar een paar minuten vastgeklemd gezeten, dan nog kan dit leiden tot pijnlijk zwellingen en gevaarlijke interne bloedingen.
Pas op: paniek!
Een ingeklemde kat heeft erg veel pijn en is vaak volledig in paniek. Hij zal op elke aanraking fel reageren.
Gebruik daarom een deken ter bescherming tegen krabben en bijten. Wikkel de kat na zijn bevrijding in de deken en rij vervolgens meteen met hem naar een dierenarts.
Tip: Beveilig je kiepramen altijd met speciaal daarvoor vervaardigde roosters of horren (verkrijgbaar in dierenspeciaalzaken en online), of leg een handdoek in de vouw. Kiepramen blijven helaas een groot gevaar voor katten in het huis.
EHBO Ongeluk
Wat is er gebeurd?
De kat is aangereden, van een grote hoogte gevallen of heeft een andere ingrijpende situatie meegemaakt.
Wat zie je?
De kat heeft bloederige verwondingen, heeft geen volledige controle over zijn ledematen, hij bloedt uit zijn bek of neus en/of ogen. Eventueel heeft hij geen direct zichtbare verwondingen, maar is hij in paniek van de pijn en angst. Hij kruipt weg en wil zich niet laten aanraken. Hijgt hij, heeft hij wijde pupillen en glazige ogen, lijkt hij apathisch/slap en heeft hij bleke slijmvliezen, dan bestaat er gevaar op een falende bloedsomloop.
Wat kun je doen?
- Neerleggen: Leg de kat languit op zijn zij. Open zijn mond, zodat bloed en eventueel braaksel weg kan vloeien. Trek zijn tong naar voren, zodat de luchtweg vrij wordt gehouden.
- Optillen: Schuif je handen onder de kat, zodat borst en achterlijf ondersteund worden.
- Warmte: Een reddings- of isoleerdeken beschermt tegen afkoelen.
Transport
Een zwaargewonde kat moet uitgestrekt op zijn zij op een stabiele ondergrond worden vervoerd. Als je geen transportmandje bij de hand hebt, kan een stuk karton of een andere vlakke ondergrond gebruikt worden. In geval van nood een jas of deken.
Let op: Zelfs als een kat niet gewond lijkt na een ongeval, kan hij interne verwondingen hebben. Daarom
altijd meteen naar de dierenarts!
EHBO Brandwonden
Wat is er gebeurd?
De kat is op een hete kookplaat gesprongen of heeft op gloeiend heet metaal gelopen. Hij heeft de barbecue aangeraakt, is in hete stoom terechtgekomen of heeft zich op een andere manier verbrandt.
Wat zie je?
Verbrande, haarloze plekken, rode huid, een brandblaar of zelfs een open brandwond, wellicht met nog losse huidlagen erop. Grootschalige verbrandingen kunnen een levensbedreigende shock (verstoorde bloedsomloop) veroorzaken. Symptomen hiervan zijn hijgen, glazige ogen, zeer bleke slijmvliezen, apathie en een slappe lichaamshouding.
Wat kun je doen?
- Koelen: Houd de verbrande plek direct meerdere minuten onder koud water.
- Wondbescherming: Dek een open brandwond af met een steriel gaasje uit de EHBO-doos.
- Transport: Koel de wond ook op weg naar de dierenarts. Wikkel hiervoor een zakje ijs of een koelelement in een vochtige doek. (Direct contact van koelelementen met de huid lijdt tot weefselschade!)
Koelen
Met koelen voorkom je uitbreiding van verbranding in de dieper gelegen huidlagen. Daarom is koelen de belangrijkste Eerste Hulp ook al zal de kat niets willen weten van deze behandeling.
Tip: Doe nooit huismiddeltjes zoals boter, olie of meel op een brandwond: dit helpt niets en richt alleen maar meer schade aan.
Dit artikel verscheen in Hart voor Dieren 8.2020
Ook interessant voor jou:
Heeft mijn kat een allergie?
Als je kat artrose heeft
