Bij oudere katten komt dementie regelmatig voor. Bij deze aandoening zal als eerste opvallen dat je kat vreemd gedrag vertoont. Hij lijkt in de war, niet meer te weten waar hij is en plots te schrikken van niets. Deze en andere symptomen laat een dementerende kat niet per se continu zien. De aandoening sluipt erin en kan naar verloop van de tijd verergeren.

Vaker dementie nu katten ouder worden

Dat ouderdomsverschijnselen als dementie steeds vaker voorkomen onder onze katten, komt doordat onze huisdieren gemiddeld steeds ouder worden. Werden katten vroeger gemiddeld 7 jaar, inmiddels ligt dat gemiddelde rond de 15 en zijn er huistijgers die nog veel ouder worden – zelfs boven de 20. Volgens verschillende studies heeft één op de twee huistijgers die ouder is dan 15 jaar op de een of andere manier last van gedragsstoornissen. Maar ouderdomsdementie is voor de kat niet onontkoombaar. Hoe vroeger een kat wordt behandeld en begeleid, hoe beter. Des te belangrijker is het om alert te zijn wanneer je kat vergeetachtig lijkt te worden en je te verdiepen in hoe een dementerend huisdier geholpen kan worden.

Symptomen van dementie bij kat

De gedragsveranderingen van katten die aan dementie lijden, zijn behoorlijk uiteenlopend. Als je seniorenkat een of meer van de volgende symptomen vertoont, bestaat er kans op dementie:

• De kat is gedesoriënteerd;
• minder alert;
• vraagt om veel meer aandacht, of juist helemaal niet meer;
• hij miauwt of schreeuwt zomaar, blijkbaar om niets;
• is ’s nachts rusteloos en loopt doelloos heen en weer;
• slaapt op ongewone tijden;
• is erg prikkelbaar;
• wordt agressief richting baas;
• heeft problemen met zindelijkheid omdat hij niet meer weet waar de bak staat.

Laat echter altijd eerst gedragsverandering door pijn of stress uitsluiten door de dierenarts.

Andere redenen voor dementieverschijnselen

Er zijn ook andere aanleidingen voor afwijkend gedrag dat op dementie lijkt, namelijk schildklier- of nierproblemen. De ongewone gedragingen worden dan echter veroorzaakt door een te snel werkende schildklier (vooral bij agressief gedrag) of nierfalen, en niet doordat je kat vergeetachtig is. Ook kan een huistijger zich anders gaan gedragen door neurologische verschijnselen. Zo kan een verhoogde bloeddruk leiden tot depressief of minder alert gedrag en het doelloos rondlopen van de kat.

Let op: In alle gevallen van symptomen die mogelijk op dementie wijzen, is het noodzakelijk eerst door je dierenarts vast te laten stellen wat de oorzaak hiervan is, voordat een behandeling gestart wordt.

Hoe ontstaat dementie bij de kat?

Bij oudere katten ontstaat dementie omdat het eiwit genaamd amyloid neerslaat in de bloedvaten. Door deze afzetting worden de bloedvaten smaller en krijgen de achterste gedeelten van de hersenen last van zuurstoftekort. Het kattenlichaam reageert hierop door de bloedvaten ver open te zetten zodat er weer zuurstofrijk bloed in de bloedvaten kan stromen. Maar dit werkt helaas averechts, want zuurstofrijk bloed zorgt voor de aanmaak van vrije radicalen. Vrije radicalen zijn kleine, agressieve deeltjes die schade aan de hersenen veroorzaken, wat dementie kan triggeren.

Behandeling van dementie bij katten

Helaas is dementie bij katten niet te genezen of volledig te stoppen. De hersenveroudering is permanent en blijft voortschrijden. De enige behandeling die er is, verloopt via medicatie om het afwijkend gedrag in goede banen te leiden en eventuele angst te verlichten. Verder zijn er voedingssupplementen en kun je de hersenen van je kat trainen om het verloop van de ziekte te vertragen.

Voeding voor de demente kat

Sommige dierenartsen raden aan om dementerende katten speciale voeding te geven. Dit voer is eigenlijk bedoeld tegen artrose, maar door het hoge vetzuurgehalte kan het ook geschikt zijn voor huistijgers met dementie. De vetzuren uit groenten in deze voeding gaan symptomen van hersenveroudering tegen en helpen de hersenfunctie te verbeteren. Anti-oxidanten zijn nuttig omdat ze de vrije radicalen uit het bloed halen zodat zij geen hersenbeschadiging meer kunnen veroorzaken.

Hersengymnastiek en structuur voor de demente kat

Ook bij hersenveroudering is het belangrijk de kattenhersenen te blijven trainen. Bied je kat afwisseling door intellgentiespelletjes met hem te doen die niet te veel inspanning eisen, maar die zijn hersenen wel stimuleren. Verder is het belangrijk dat je voor je dier een structurele dagindeling hanteert. Katten voelen zich namelijk het prettigst als de omgeving waarin ze leven te controleren is, en zeker voor katten met dementie is een vaste structuur bijzonder belangrijk. Dus eten, kroelen en spelen op vaste tijden.

Extra tips:

Als de kattenbak een hoge instap heeft, vervang deze dan door een bak met een lage instap en haal het deksel eraf zodat je kat makkelijker toegang krijgt tot zijn toilet. Zorg ook voor een warme slaapplek – liefst meerdere – die makkelijke toegankelijk is voor je oude kat. Ontdek meer tips voor seniorenkatten.

bron: Hart voor Dieren Magazine