Onderzoek jij elke dag zorgvuldig je kat? Dan is de kans groot dat je eventuele gezondheidsproblemen vroeg genoeg ontdekt zodat jouw kat op tijd behandeld kan worden voordat de schade te groot is.

Heldere, stralende ogen, levendige oortjes, een glanzende vacht en soepele bewegingen: gezondheid kun je bij katten letterlijk zien. Tenminste, in de meeste gevallen. Toch is het goed om je kleine vriend dagelijks van kop tot staart goed te onderzoeken. Helaas zijn er een aantal ziekten waarbij de symptomen in het begin makkelijk over het hoofd worden gezien. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een afnemende beweeglijkheid en minder levenslust.

Dit soort symptomen kunnen langzaam verergeren zonder dat het opvalt. Hoe eerder ziekten worden ontdekt en behandeld, hoe beter de kans op genezing. Helaas is genezing niet altijd mogelijk, maar wellicht kunnen de symptomen of de pijn verlicht worden. Maak er dus een gewoonte van om elke dag je kat even te onderzoeken.

Gedrag en lichaam

Jij kent je eigen huisdier natuurlijk het beste en aan het gedrag van je katten kun je zien hoe het met ze gaat. Is het dier speels en vrolijk of juist heel erg ontspannen. Dan kun je aannemen dat hij zich goed en gezond voelt. Maar vermoeid- en lusteloosheid kunnen de eerste symptomen zijn van een ziekte. Ook wanneer je kat onrustig is of zijn eetlust verliest, kan het zijn dat hij onwel is. Vaak zit er niets ernstigs achter en kan het na een paar uur al over zijn. Mocht dit nou de volgende dag nog  niet het geval zijn dan kun je een dierenarts raadplegen. Bij kruipen, een strakke houding aannemen, hinken, bepaalde bewegingen vermijden, moeite met bewegen of moeite met poepen en plassen is het van belang om gelijk naar een dierenarts te gaan.

Een goed spiegelbeeld

Bij een gezonde kat is elke lichaamshelft een spiegelbeeld van de andere helft. Als je beide helften van het lichaam en het gezicht vergelijkt, dan vallen eventuele afwijkingen dus sneller op dan wanneer je maar één helft van de kat afzonderlijk bekijkt. Bekijk de oren, ogen en neus van je kat nauwkeurig zodat je zwellingen, verklevingen en korstjes direct opmerkt. Bij gezonde katten zijn de pupillen van beide ogen altijd even groot. Is een pupil groter of kleiner dan de ander? Ga dan naar de dierenarts want dit kan duiden op ernstige zenuw- of oogproblemen.

Is je kat continu aan zijn ogen of oren aan het krabben dan kan je kat jeuk of pijn hebben, ook in dit geval kun je je kat het beste even laten checken bij de dierenarts. Ruik ook eens aan de oren van je kat, want een ontsteking diep in de gehoorgang kun je niet zien, maar wel herkennen aan een onaangename geur. Wanneer een zintuig van een kat niet meer goed werkt, kan een kat dit soms lang verbergen. Als je kat niet meer goed ziet, dan herken je dit doordat de kat obstakels of afstanden minder goed kan inschatten. Wanneer je kat minder goed hoort, dan heeft hij moeite met het lokaliseren van geluiden en wanneer je kat volledig doof is, zal hij ook niet meer reageren op geritsel van de zak met voer.

Tanden laten zien

Verlies van eetlust kan een teken zijn van tandproblemen. Sterker nog, ongeveer een derde van alle volwassen katten lijdt aan tandsteen, gingivitis of andere ziekten. Een ziekte aan het gebit veroorzaakt vaak ontstekingen en dat kan op de lange termijn effect hebben op de organen zoals het hart, de nieten en de lever. Tandproblemen moeten dus snel en effectief behandeld worden. Kijk daarom elke dag even in de bek van je kat. Een slechte adem is bijna altijd een symptoom van zweren in de hoektanden of van rotte tanden. Een slechte adem kan echter ook ontstaan bij nier- of suikerziekte. Als je naar het gebit van je kat kijkt, let dan op of je gele of bruine tandplak ziet, afgebroken tanden of andere afwijkingen zoals roodheid op het roze tandvlees en slijmvlies.

Over slijmvlies gesproken: bij een gezonde kat is dit roze. Bij een ontsteking is het rood, bij een leverziekte kleuren de slijmvliezen geel, bij een gebrek aan zuurstof paars-blauwachtig en bleekheid is een symptoom van bloedarmoede. Elke verkleuring van de slijmvliezen wijst op een ernstig gezondheidsprobleem. Ga zeker naar de dierenarts als je dit opmerkt.

Vacht en huis

De vacht van een gezonde kat voelt lekker aan, is schoon en heeft nauwelijks geur. Afhankelijk van het ras is de vacht glanzend, nauwsluitend of pluizig. Vuil of gevilte plekken in de vacht kan een indicatie zijn van een ontsteking, verwonding of besmetting van parasieten. Het kan ook ontstaan doordat een kat zich niet meer goed kan wassen, bijvoorbeeld vanwege rugklachten. Een ontstoken of vette huis merk je op door de onaangename geur.

Als een kat zichzelf te weinig wast is het niet goed, maar bij te veel wassen kan dat ook duiden op een ziekte zoals allergische dermatitis en dat veroorzaakt jeuk. Een doffe of vetter vacht en roos kan komen door gebrek aan vitaminen, een hormonale stoornis or parasieten. De vacht en huid je kat moet je niet alleen bekijken maar ook voelen. Op deze manier ontdekt je kleine zwellingen of korstjes. En als je dan toch bezig bent kun je met je wijsvinger en duim voorzichtig een huidplooi maken. Als de plooi weer direct wegtrekt dan is alles in orde. Blijft de huid in een plooi staan? Dan kan je kat last hebben van ernstige uitdroging. Je kunt de huid van je kat dus het beste checken door te voelen.

Ziekten die lang onopgemerkt blijven

Niet elke ziekte kun je direct zien. Een kat kan lange tijd last hebben van symptomen, terwijl hij dit nauwelijks laat merken. Bij oudere katten is het goed om regelmatig een ‘seniorcontrole’ uit te voeren, waarbij ook de bloedwaarden worden gecontroleerd. Zo kun je de volgende ziekten al vroeg opsporen. virale infecties zoals: FIV, FeLV, en FIP, verraderlijke auto-immuunziekten, ziekten aan inwendige organen: hart lever en nieren, hormonale stoornissen, deficiëntieziekten, tumoren in de inwendige organen.

10 basisregels voor de gezondheid

Als baasje heeft de gezondheid van je huisdier natuurlijk de hoogste prioriteit. Het is belangrijk om de juiste voorzorgsmaatregelen te nemen zodat jouw kat zolang mogelijk fit en gezond blijft. Volg daarvoor de volgende regels op.

1. Je bent wat je eet
   Katten hebben hun hele leven lang de juiste voeding nodig die past bij hun ras. Kattenvoeding moet veel hoogwaardige eiwitten, proteïne en taurine bevatten. Als je zelf voor je kat wil koken, doe dit dan uitsluitend na overleg met de dierenarts.
2. Rustig aan met de kilo’s
   Steeds meer katten hebben overgewicht. Ernstige gezondheidsproblemen zijn daar vaak het gevolg van. Daarom is het beter om vanaf het begin overtollige kilo’s te voorkomen. Wees dus voorzichtig met snoepjes en andere traktaties.
3. De juiste balans
   Natvoer of droogvoer? Studies hebben aangetoond dat een mengsel van beide het gezondst is voor katten. Eet je kat enkel droogvoer? Zorg er dan voor dat hij genoeg water drinkt. Eet je kat enkel natvoer? Geef af en toe een harde snack voor de tandverzorging.
4. Voorkomen is beter dan genezen
   Bij een kat zou het vanzelfsprekend moeten zijn dat hij al zijn vaccinaties heeft gehad, te beginnen met vaccinaties vanaf de achtste levensweek. Hetzelfde geldt voor profylaxe tegen parasieten, op tijd laten steriliseren of castreren en bij oudere katten is het belangrijk om jaarlijks de bloedwaarden te laten controleren.
5. Persoonlijke hygiëne
   Elke kattenliefhebber weet het: katten verzorgen zichzelf met veel toewijding en ze hebben niet de behoefte dat je ze daarbij helpt. Uitzonderingen zijn katten met een lange vacht en dichte ondervacht. Deze katten moet je dagelijks kammen om vervilting te voorkomen.
6. Rust, regelmaat en reinheid
   De drie R’s gelden niet alleen voor mensen, maar ook voor katten. Katten houden namelijk van een stabiele omgeving en van rituelen. Ze hebben het niet zo op veranderingen. Anderzijds hebben huiskatten wel stimulatie nodig, want anders gaan ze zich vervelen. Verveling kan zorgen voor een depressie, dus houd je kat lekker bezig.
7. In beweging blijven
   Heb jij een kat die altijd binnenhuis blijft? Moedig je kat dan aan om genoeg te bewegen. Je kunt ook mentale oefeningen met ze doen. Er zijn diverse speciaalzaken die zogeheten intelligentiespelletjes aanbieden. Hiermee kun je lichaam en geest trainen voor een gezond evenwicht.
8. Hulp van expert
   Voor jou en voor je kat is het fijn om een goede dierenarts te hebben die je vertrouwt. In sommige situaties zal je advies moeten inwinnen van je dierenarts. Schroom niet om dan contact op te nemen. Heb je een bepaalde vraag dan kun je deze stellen aan een dierenarts die gespecialiseerd is, bijvoorbeeld in voeding en gedrag.
9. Liefde is het beste medicijn
   Liefde, dat is eigenlijk het beste voor je kat. Een kat die veel aandacht krijgt en in een veilige en stabiele omgeving leeft, heeft de grootste kans om gezond en gelukkig te leven.
10. Zekerheid voor alles
    Of het nu gaat over buiten loslopen, over je woning of de keuze van speelgoed: houd altijd rekening met de veiligheid van je kat. Wil je je kat buiten laten lopen, maar woon je in een drukke straat? Dan is dat misschien niet het beste voor je kat. Laat binnen ook geen brandende kaarsen achter, want je kat kan zich er zo aan verwonden.

Houd je kat gezond en fit met eiwit

Eiwitten, bijvoorbeeld uit vlees of eieren, zijn de belangrijkste bron van energie voor katten. Zetmeel en suiker (koolhydraten) kunnen ze namelijk maar in beperkte mate verwerken. Eiwitten zijn zelfs zo belangrijk dat een kat zonder eiwitten, ondanks een goed gevulde kom eten, alsnog geleidelijk zou verhongeren. Als een kat enkel pasta, brood of aardappelen zou eten dan zou hij het dus niet redden. Alleen vlees en orgaanvlees bevat de ‘eiwitbouwstenen’ taurine en arginine. Een kat moet hier genoeg van binnenkrijgen, ook als het dier op een vegetarisch dieet zit. Een gebrek aan taurine kan problemen veroorzaken aan de ogen en het hart van een kat. Te weinig arginine kan dan weer voor leverproblemen zorgen.

Insecten in kattenvoer

Insecten als alternatieve eiwitbron in kattenvoer – een zinvolle innovatie of pure marketing? Het is een nieuwe voedseltrend waarbij insecten worden geprezen als voedsel van de toekomst: voedzaam, duurzaam en ecologisch. Vegetarisch is het voer natuurlijk niet. De zwarte soldaatvlieg, de meelworm en de krekel zijn niet erg knuffelbaar, maar behoren wel degelijk tot het dierenrijk. Bovendien bevatten veel blikken en pakken kattenvoer nog altijd visolie.

Onderzoek naar melkkliertumoren bij katten

In Duitsland is door een praktijk voor dierenpathologie onderzoek gedaan naar melkkliertumoren bij katten. Hier werden 29.270 katten betrokken, waarvan er bij acht procent een melkkliertumor werd aangetroffen. Dit komt bij katten maar half zo vaak voor als bij honden. Maar als het dan gebeurt, zijn de tumoren bijna twee keer zo vaak kwaadaardig. Dit betekent dat ze diep in het weefsel groeien en dat ze zich snel verspreiden in de lymfevaten. Tijdens het onderzoek zijn ook verschillende rassen met elkaar vergeleken. Siamese en Perzische katten blijken aanzienlijk vatbaarder voor melkkliertumoren dan andere rassen of huiskatten. Uit de studie bleek ook dat castratie van katers geen invloed had, in dit geval was slechts 3,5 procent geholpen. De situatie bleek anders bij poezen; gecastreerde poezen blijken namelijk veel minder vatbaar dan niet-gecastreerde poezen.

Hoe meet je de polsslag?

Iedereen kan een hartslag meten aan de pols. Dit doe je door 15 seconden lang het aantal slagen te tellen. Het aantal slagen keer vier is de hartslag per minuut. Je kunt de hartslag ook direct meten aan de linkerzijde op de borstkas van je kat. De hartslag en polsslag worden beïnvloed door externe factoren. De hartslag neemt toe bij opwinding, inspanning of wanneer de buitentemperatuur hoog is. Een normale hartslag in rust bij een gezonde kat ligt tussen de 80 à 140 slagen per minuut.