Het is koud en donker en je Syrische hamster denkt: ik ga in winterslaap! Het klinkt misschien raar en niet alle hamsters doen het, maar het komt zeker voor, ook bij hamsters die als huisdieren worden gehouden. Daarom is het belangrijk om als baasje te weten hoe dat eruitziet en wat je kunt doen.
Welke hamstersoorten gaan in winterslaap?
De winterslaap beschermt Syrische hamsters, ook wel goudhamsters genoemd, in het wild tegen kou en periodes waarin een voedseltekort kan ontstaan. Het is een perfect stukje overlevingsstrategie van Moeder Natuur. Immers, als er geen eten is, is er geen leven.
Van de hamstersoorten kan alleen de Syrische hamster echt in winterslaap gaan, de andere dwerghamstersoorten doen daar niet aan, hoewel de Russische dwerghamster wel eens een paar dagen of uren zijn stofwisseling sterk verlaagt. Er bestaan drie soorten winterslaap, deze treden op afhankelijk van hoeveel voedsel er beschikbaar is, hoeveel zonuren er per dag zijn en wat de temperatuur van de omgeving is.
De tekst gaat verder onder de afbeelding.
Drie soorten winterslaap
De eerste vorm noemt men torpor. Bij torpor verlaagt de hamster zijn lichaamstemperatuur door zo min mogelijk te bewegen en daarmee zo min mogelijk energie te verbruiken. Zijn stofwisseling gaat opeens een stuk langzamer, met wel 30 procent vertraging. Torpor is als het ware een korte winterslaap; de hamster verkeert enkele uren in deze staat – meestal voordat de zon opkomt – en daarna wordt hij weer wakker.
De tweede vorm van winterslaap is verlengde torpor. Hierbij herhaalt de hamster de vorige staat van zo min mogelijk bewegen gedurende de periode waarin het koud is om de tijd met weinig voedsel te overbruggen. Hij gaat dus elke dag ‘slapen’, maar komt ook elke dag weer bij.
Bij de derde en laatste vorm van winterslaap, de echte winterslaap, verlaagt de hamster zijn lichaamstemperatuur en stofwisseling voor een langere tijd.
Hoe weet ik of mijn hamster in winterslaap is?
Als een Syrische hamster/goudhamster in winterslaap gaat, ziet dit er ongeveer hetzelfde uit als wanneer het beestje gestorven is. Dat leidt helaas nog wel eens tot situaties waarin het diertje levend begraven wordt. Het verschil met een dode hamster en eentje in winterslaap, is dat het slapende dier zacht blijft. Als je je Syrische hamster koud en niet reagerend aantreft, controleer je dan ook altijd eerst of het diertje stijf of zacht/slap aanvoelt. Bij een gestorven hamster ruik je na verloop ook een nare lucht, wat bij een slapende hamster niet het geval is.
Pak je goudhamster voorzichtig op en ‘rol’ hem heel zachtjes een beetje uit. Als je zijn pootjes aait of aan zijn snorharen voelt, zal je zeer trage reflexen opmerken.
De tekst gaat verder onder de afbeelding.
Lichaamstemperatuur van een hamster in winterslaap
Normaal gesproken is de lichaamstemperatuur van een Syrische hamster zo’n 37 graden Celsius, net als bij mensen, en slaat zijn hartje wel 400 keer per minuut. Wanneer de hamster in winterslaap gaat, verandert dat drastisch naar slechts 5 graden en 10 hartslagen per minuut. De hamster ziet en hoort niks meer en hij beweegt niet. Het enige dat hij voelt is de omgevingstemperatuur.
Hoe lang duurt de winterslaap?
Als Syrische hamsters in het wild in winterslaap gaan, duurt dit doorgaans zo’n 7 dagen. Daarna worden ze wakker en blijven ze dit gedurende 12 uur. Als ze merken dat het nog steeds koud en donker is, gaan ze weer terug in winterslaap en blijven ze deze fases steeds herhalen tot de winter voorbij is.
De tekst gaat verder onder de afbeelding.
Winterslaap door kooi op verkeerde plek
Als je een Syrische hamster die in winterslaap is gegaan oppakt, voelt hij koud aan. Soms kun je de snorharen wat zien trillen, of de pootjes, maar dit is niet altijd het geval. In de natuur weet de hamster dat het tijd is om voor langere tijd te gaan slapen als de temperatuur snel daalt tot een graad of 12 en de dagen steeds korter worden.
Ook bij ons in huis kan de Syrische hamster in winterslaap gaan. Dit is meestal omdat zijn verblijf niet op een goede plek staat en er ’s nachts te grote temperatuurverschillen optreden. We zetten immers de verwarming laag als we naar bed gaan.
Mijn hamster is in winterslaap, wat moet ik doen?
Je kunt je hamster natuurlijk laten slapen als hij eenmaal in winterslaap is gegaan. Je kunt ook zijn verblijf naar een warmere plek verhuizen, maar zorg ervoor dat het niet te warm wordt. Een omgevingstemperatuur van minimaal 18 graden is een must. Zet de kooi echter niet op de verwarming, maar in de buurt van de verwarming. Door zijn verblijf te verplaatsen naar een warmere plek, merkt de hamster automatisch dat de omgevingstemperatuur is gestegen en zal hij wakker worden. Dat doet hij overigens niet van het ene op het andere moment, hij heeft een paar uur nodig om te herstellen. Geef je hamster als hij eenmaal goed wakker is genoeg voedsel om zijn reserves aan te vullen. Hij heeft dit nodig om zijn ‘brandstof’ weer aan te vullen. Wek je hamster nooit abrupt! Dat kost hem ontzettend veel energie en kan gevaarlijk zijn voor zijn gezondheid.
De tekst gaat verder onder de afbeelding.
Een goed winterverblijf
Zorg dat je hamster altijd goed voorzien is in zijn basisbehoeften en dat hij niet op een plek staat die onderhevig is aan grote temperatuurverschillen of tocht. Wat betreft de hamsterkooi: hoe groter hij is, des te gelukkiger je hamster is. Een goed hamsterverblijf is gemaakt van materialen die niet giftig zijn als eraan wordt geknaagd. Zorg voor meerdere verdiepingen en trapjes of tunnels en natuurlijk moet je hamster genoeg verstopplekjes hebben en een comfortabel slaaphuisje. Uiteraard zorg je voor een drinkflesje met vers water, genoeg gezonde voeding en een goed absorberende laag bodembedekking (hout- of papierkorrels) van minstens zes centimeter dik, plus nestmateriaal. Om de activiteit van je hamster te stimuleren zijn een veilig loopwiel en speeltjes zeker aan te raden.
De tekst gaat verder onder de afbeelding.
De Russische dwerghamster en de winter
De Russische dwerghamster doet niet aan een echte winterslaap – af en toe wel aan torpor, afhankelijk van omgevingsfactoren. Maar hij past zich wel degelijk aan aan de winter wanneer hij merkt dat de dagen korter worden. Het knagertje dat oorspronkelijk uit Siberië komt krijgt dan een echte wintervacht, ook bij ons binnen als huisdier. In een paar weken kan de hamster van grijs naar (spier)wit veranderen en zijn haren worden langer en zachter. Hiermee kan hij zich in de natuur, waar het ’s winters wel -70 graden wordt, beter beschermen tegen de kou in zijn hol diep onder de grond. In zijn nest liggen dan vaak veel meer haren. Soms stopt dit verharingsproces halverwege en heb je een hamster met een halve winter- en een halve zomervacht. Dat kan echter geen kwaad.
Ook interessant voor jou:
