Het Big Smile Project biedt opvang voor zogenaamde hoog-risico honden die in opperste nood verkeren. Zonder hulp van buitenaf wacht hen een spuitje.
Op een zonnige nazomermiddag treffen we Els Adams van Stichting Dier en Project/Het Kattenwoud. Waarom? Omdat zij een nieuw project is gestart om hulp te bieden aan de vele ‘hoog-risico honden’ die tussen wal en schip belanden omdat ze nergens welkom zijn en omdat hen daardoor een grimmig einde wacht: zonder tussenkomst volgt het spuitje. Dat wil Els voorkomen met het Big Smile project.
Hart voor Dieren: Wat is het Big Smile project precies en voor welke honden is het bedoeld?
Els Adams: “Het Big Smile project biedt opvang ná opvang. De naam is een verwijzing naar de ‘brede bekken’ van veel zogenaamde hoog-risico honden. De risico’s zijn echter wederkerig hoog, namelijk ook voor de honden want vaak worden ze, ook als ze in opperste nood verkeren, geweigerd of gedood door de bestaande asielen en opvangfaciliteiten. Niet alleen vooroordelen, onkunde en angst liggen aan de basis van vele voorbarige onterechte ter doodveroordelingen gebaseerd op uiterlijk, maar de vaak rasgerelateerde dieragressie zorgt voor overprikkeling in het asiel. En dus raken de dieren tijdens de opvangperiode veel gefrustreerder dan ze voorheen waren. Maar in plaats van de faciliteiten aan te passen aan de dieren worden ze nu vaak botweg geweigerd.”
HvD: Hoe weet je dat opvangcentra geen hoog-risico honden willen?
Els Adams: “We verzonden onlangs 21 mailtjes naar diverse asielen en stichtingen waarin een fictieve, niet al te moeilijke gezinshond – uiteraard een Stafford-
achtige – op zoek was naar onmiddellijke opvang. We kregen 21 keer nul op rekest. Van reguliere asielen wordt verwacht dat het zelf bedruipende commerciële instellingen zijn. Niet zelden beschikken ze over een behoorlijk spaarpotje. Een groot en hardnekkig misverstand is dan ook dat de asielen welke zijn aangesloten bij de Nederlandse Vereniging tot Bescherming van Dieren in zijn totaliteit gefinancierd worden. De noodzaak tot commercie, het betalen van salarissen, leidt niet zelden tot het weigeren en doden van de niet gemakkelijk verkoopbare waren, waaronder dus de Staffordachtigen en aanverwante rassen.”
HvD: Waarom is dit project zo hard nodig?
Els Adams: “Het doel is een veilige haven creëren voor een groep honden voor wiens levens momenteel weinig respect heerst. Iedereen die op wat voor wijze met goede intenties betrokken is bij het creëren van kansen voor honden is doordrongen van de noodzaak. Wie het probleem ontkent, ontbeert realiteitszin. Helaas zijn we in Nederland al jarenlang uitblinkers in het bagatelliseren van problemen die leiden tot doding van opvangdieren. Stichtingen die pretenderen zich te hebben gespecialiseerd in desbetreffende rasgroepen beschikken lang niet altijd over opvang. Ze bieden bemiddeling aan via websites en/of facebookpagina’s maar de dieren hebben vaak onmiddellijke opvang nodig. Als er wel opvang voorhanden is, worden de honden vaak neergezet in familiare omstandigheden van goedwillende dierenvrienden, die echter lang niet altijd over de benodigde kennis en voorzichtigheid beschikken, waardoor er gevaarlijke situaties kunnen ontstaan. Mens en dier lopen daardoor nog meer gevaar. Opvanghonden die tot deze rasgroep behoren behoeven rust, veiligheid en observatie.
HvD: Wanneer start het project en wie steunt het?
Els Adams: “Volgens ons is Dierendag, dus 4 oktober 2018, een mooie dag om samen een begin te maken aan het einde van de heersende vooroordelen. Inmiddels is er contact gelegd met 210 personen die ieder op enerlei wijze met regelmaat te maken krijgen met de problematische opvang van deze dieren en het schrikbarende aantal dodingen van gezonde ‘hoog-risico honden’.
HvD: Zijn de meningen erg verdeeld over deze rasgroepen?
Els Adams: “De meningen zijn globaal in te delen in twee kampen. Enerzijds de mensen die op basis van uiterlijk en publicaties roeptoeteren dat ze allemaal levensgevaarlijk zijn. Anderzijds verkondigen de niet kundige, niet verantwoorde liefhebbers dat het allemaal schoothondjes zijn die geen enkele vorm van agressie hebben en dat eventuele incidenten altijd herleid kunnen worden naar de fouten van een ander. Mede daarom hechten wij er veel belang aan dat realistische, relativerende praktijkdeskundigen zich niet alleen buigen over dit project maar er ook een actieve bijdrage aan leveren. Eigen ervaringen worden op papier gezet, zo ook voorstellen om tot een dier- en maatschappijvriendelijke oplossing te kunnen komen. Een groot aantal niet op ras/afkomst discriminerende dierenvrienden zullen alles wat binnen hun mogelijkheden ligt aanwenden om binnen een acceptabele termijn de nood aan een verantwoorde en levensreddende opvang te realiseren.
Het betreft hier onder andere dierenartsen, asielbeheerders, asielmedewerkers, voor- en tegenstanders van de diverse rasgroepen, dierenagenten, stichtingbestuurders, gedragsdeskundigen, ervaringsdeskundigen, eigenaren van hoog-risico honden en zelfs vertegenwoordigers van de autoriteiten op ministerieel niveau.”
HvD: Aan welke voorwaarden moet een hond voldoen om een kans te krijgen binnen dit project?
Els Adams: “Het Big Smile Project heeft geen asielfunctie en ambieert die ook niet. Als de opvang gerealiseerd kan worden, worden er geen honden vanuit de particuliere sector opgenomen. Honden die binnen de bestaande asielen/opvangfaciliteiten onhoudbaar zijn of onherplaatsbaar lijken kunnen bij beschikbaarheid van ruimte tegen een vaste vergoeding worden aangeboden bij Big Smile. De beslissing tot opname ligt bij het bestuur, in overleg met de beheerster. Voordat een asiel kan beoordelen of een hond door hen herplaatsbaar is nemen we aan dat er castratie of sterilisatie heeft plaatsgevonden. Dit omdat vermeerdering ten alle tijden moet worden voorkomen, en omdat hormonen nog meer ongewenste prikkels geven.”
HvD: Wat is de problematiek met Staffordachtige honden volgens jou?
Els Adams: “De problematiek is veelomvattend. De echte Staffordliefhebbers kunnen we echter direct buiten beschouwing laten. Wie zijn Stafford liefheeft, houdt hem zelf, past goed op het dier en weet wat hij in handen heeft. Veelal een schat van een hond met wat rasgerelateerde eigenschappen waarmee de eigenaar rekening houdt. Helaas is de Stafford ooit om de verkeerde redenen in zwang geraakt bij minder verantwoorde lieden. Er is wildfok, men verdient aan de zogenaamde ‘oepsnestjes’. De dieren gaan voor een appel en een ei van hand tot hand en niet zelden zijn dat de verkeerde handen. De honden beschikken over een imposant uiterlijk maar als men ze om die reden aanschaft is dat ook een vorm van projectie. Men is er dan zelf door geïmponeerd, waardoor opvoeding van het dier in kwestie op de verkeerde basis is geschiedt. De verkeerde bazen creëren de zogenaamde probleemhonden. Vervolgens gooien ze de honden op straat, worden ze verkocht via verkoopsites om uiteindelijk in het asiel te belanden.”
HvD: Wat kan de overheid volgens jou doen aan het probleem ‘vechthond’?
Els Adams: “Dat is geen eenvoudige vraag. Het zelfbeschikkingsrecht van de mens strekt heel erg ver. En wat is een vechthond? Een pistool is ook niet gevaarlijk, zolang men de trekker maar niet overhaalt. Een persoon die het houden van een vechthond ambieert zal er altijd eentje vinden om te kunnen degraderen tot een ‘ding’ waaruit hij/zij de ziekelijke genoegens haalt. Maar op een dag zal de overheid zich door de publieke opinie gedwongen voelen om een positie in te nemen. Die zal schadelijk zijn voor bepaalde rassen maar niet voor het ras die verantwoordelijk is voor de schade, want dat is namelijk het menselijk ras.”
HvD: Waarom is er behoefte aan het Big Smile Project?
Els Adams: “Een ieder die ermee te maken krijgt en eerlijk is, zal toegeven dat het hier een mega probleem betreft. Een probleem waar men veel te lang aan voorbijgegaan is. Asielen zijn het aan hun dieren en de donateurs verplicht om te zoeken naar alternatieven voor de dieren waar zij het moeilijk mee hebben. We zouden dus beter moeten samenwerken en samen proberen om tot een diervriendelijke oplossing te komen. Bij ons in de opvang zijn de betreffende rasgroepen geen eenvoudige kostgangers, maar de aanvragen voor de honden die nergens anders meer terecht kunnen lopen de spuigaten uit. En ook die dieren verdienen een eerlijke kans, die ze nu vaak niet krijgen. Behalve dat Big Smile opvang zonder tijdsdruk betreft, zullen de verblijven ook een huiselijke sfeer uitstralen. De opvang van en het respect voor de dieren verstrekt veel informatie over hen, wat de plaatsingskansen enorm verhoogt. Omdat het dieren zijn die om zeer uiteenlopende redenen in de opvang terecht zijn gekomen moet de maatschappij in eerste instantie tegen hen worden beschermd. Uitlopen en speelweides moeten dan ook worden voorzien van solide, hoog hekwerk. Maar laten we de mythes niet bevestigen en vooral niet vergeten dat de reguliere opvangen niet vaak te maken krijgen met de echte moeilijke ‘knoesten’ binnen deze rasgroepen. Want die komen veelal door maatschappelijk falen van hun eigenaren bij de zogenaamde opslaghouders terecht. Ik ken een aantal opslaghouders persoonlijk en ik kan je verzekeren dat zij geen interesse hebben in het laten herintreden van een onvoldoende gesocialseerde hond in de maatschappij.”
HvD: Wat gaat het kosten op het Big Smile Project op te bouwen?
Els Adams: “Hoe groot het kan en mag worden is geheel afhankelijk van de maatschappelijke draagkracht. We zullen al het beschikbare geld tot op de laatste cent spenderen aan het creëren van opvang. De hoog risico rasgroepen vormen een groot probleem en vragen dan ook om een grootse aanpak. Het benodigde startkapitaal is dan ook groot te noemen. Een grondgebied met beheerderswoning, weliswaar zonder enige luxe. Naar onze mening mogen dieren nooit onbeheerd worden achtergelaten, ze verdienen het om tegen zichzelf én anderen in bescherming te worden genomen. Rust en veiligheid zijn sleutelwoorden. Dit alles kost geld, veel geld. Het Big Smile ter beschikking staande budget zal voort moeten komen uit de bijdrage van de echte dierenvrienden. En daar hebben wij vertrouwen in op basis van de inkomsten en jaarcijfers van overkoepelende organisaties die zelf geen opvang bieden. Daarmee is het bewijs geleverd dat men wel degelijk aan de dieren denkt én schenkt. Dus zeker een project waarbij alles direct en in zijn geheel aan de dieren in nood wordt besteed moet de echte dierenvriend wel aanspreken.”
HvD: Hoe ziet een dag eruit voor een opvanghond bij Big Smile?
Els Adams: “Dat bepaalt de hond in kwestie grotendeels zelf. Heeft het dier rust nodig, of veel tender love & care om zich geliefd te voelen. Het kan ook zijn dat er een vrijwilliger wordt verzocht om een boekje bij de hond te lezen. Er gewoon alleen maar zijn voor het dier. Spelen vraagt om waakzaamheid want vooral bij deze rassen kan spelen snel omslaan in teveel stress waardoor het dier doorslaat in zijn spel. Dus eigenlijk in alle rust en veiligheid een vertrouwensband opbouwen met een vrijwilliger die over inlevingsvermogen beschikt en dat alles onder leiding van mensen die observeren. Die luisteren naar lichaamstaal.”
HvD: Worden de opvanghonden van Big Smile uiteindelijk herplaatst?
Els Adams: “Dat is uiteraard wel de bedoeling. Maar wel na zorgvuldige afweging over het waar en hoe het dier in kwestie het best tot zijn recht komt. Op ieder potje past een dekseltje maar we moeten de tijd nemen om potje en dekseltje samen te brengen.”
HvD: Wat maakt dat een hoog-risico hond toch weer kan functioneren in de maatschappij?
Els Adams: “Ik geloof in de honden en in de verantwoorde liefhebbers van deze rasgroepen. Ik geloof ook in de ‘gebruiksaanwijzing’ die gedurende de juiste opvang kan worden geschreven door een vertrouwenspersoon van de hond. En in de mens die naleving daarvan in acht neemt.”
HvD: Wat kost de opname van een hond binnen het Big Smile Project?
Els Adams: “De kostprijs is gebaseerd op de te verwachten lange opvangperiode en moet enigszins bijdragen aan de exploitatiekosten. Een gemiddeld asiel beschikt over een meer dan behoorlijk budget, maar meestal staan de bestuurders niet te trappelen van ongeduld om geld te spenderen aan de opvang van ‘onherplaatsbare’ honden. Veelal krijgen de dieren nog een kans op leven door inmenging van asielmedewerkers en vrijwilligers. Het benodigde bedrag tot opname kunnen asielen bijvoorbeeld verkrijgen vanuit bijdrages afkomstig van vrijwilligers die een specifieke hond middels dit project nog een kans willen bieden. Of het organiseren van een bepaald evenement voor juist dat specifieke dier wat de betrokkenheid bij het dier en bij Big Smile verhoogd. Maatschappelijke betrokkenheid bij de dieren levert ook donateurs op. Er zal in geen enkel geval een uitzondering worden gemaakt voor wat betreft de toetredingsgelden van 450 euro.”
Els Adams over het unieke aan het Big Smile Project:
“Het erkennen van de problematiek en het niet kiezen voor de dierenlevens verslindende struisvogelpolitiek. Het willen samenwerken met een ieder die een positieve inbreng kan leveren. Dieren zijn individuen en dienen ook als zodanig te worden beoordeeld. En laten we nu voor eens en voor altijd afscheid nemen van de lang achterhaalde dominantietheorie. We moeten af van het baseren van vooroordelen op basis van de eenheidsworst.”
HvD: Hoeveel mensen gaan er aan de slag en zijn dit betaalde krachten of vrijwilligers?
Els Adams: “Er heeft zich geruime tijd geleden al een zeer ervaren vrijwilliger gemeld die de beheerdersfunctie op zich wil nemen. Big Smile heeft, in navolging van Stichting Dier en Project, geen betaalde medewerkers. In de toekomst, in het geval van zelfstandig functioneren als geregistreerde stichting, ligt die beslissing uiteraard niet meer in onze handen. In beginsel zal uitsluitend de beheerderswoning ter beschikking worden gesteld. Dus geen salarissen, geen overbodige luxe en al zeker geen strijkstokken!”
HvD: Hoe kunnen mensen helpen aan het Big Smile Project?
Els Adams: “Door mee te denken in de vorm van activiteiten die geld opleveren. Maar ook door het probleem onder ogen te zien en daarmee aan de slag te gaan. Sta er eens bij stil dat Rusty, een Stafford die nu bij ons verblijft, ooit in een asiel terechtkwam en op dat moment geen enkel probleem had met soortgenoten. Na een aantal bijtincidenten waarbij hijzelf gewond raakte was het gedaan met zijn incasseringsvermogen en besloot ook hij dat de aanval de beste verdediging is. Die beslissing heeft hem op een haar na zijn leven gekost. We hebben nog moeten praten als Brugman om hem het vege lijf te mogen redden. Maar wie is er schuldig in zo’n geval? De asielomstandigheden deugden niet, de kunde was niet toereikend en empathie voor het dier in kwestie bleek niet aanwezig. Maar we gaan er met zijn allen vanaf nu een aantal maanden lang tegenaan om te voelen, ruiken, ervaren of het haalbaar is om dit doel voor de honden te bereiken. Vanuit het oogpunt, respect voor al wat leeft, zijn we het aan de dieren verplicht. De vraag voor opvang van Staffords neemt schrikbarend toe en ik kan ze domweg niet meer ‘mannen’. Wat betreft deze rasgroepen is het de hoogste tijd dat er een nieuwe generatie wilskrachtige dierenvrienden opstaat en zich met enorm veel inzet opwerpt om hulp te bieden aan de hedendaagse probleemhonden. Die moeten echter wel de kans krijgen. Om dit mede mogelijk te maken wil Dier en Project ‘papieren medewerking’ verlenen in de beginfase van Big Smile. We gaan dus samen met de echte dierenvrienden, waaronder dus zeker de lezers van Hart voor Dieren, trachten te voorzien in de eerste basisbehoeften en dat is geld. Een ieder is van harte uitgenodigd om een evenement, groot of klein, te bedenken, organiseren, ten uitvoer te brengen. Dat kan van alles zijn. Uiteraard benaderen we ook stichting DierenLot, zij dragen het lot van de Nederlandse dieren hoog in hun vaandel en laat dit nu juist de groep dieren zijn die binnen Nederland hun vergetelheid met de dood moeten bekopen. De komende maanden zal de website van Dier en Project de benodigde ruimte bieden aan het Big Smile project, inkomsten publiceren, ideeën verwelkomen en al wat al meer nodig is om samen het gewenste resultaat te bereiken. Stichting Dier en Project faciliteert slechts om de aanloopkosten zo laag als maar mogelijk te houden.
Iedere gift is welkom op NL91 INGB0009677527 ten name van stichting Dier en Project onder vermelding van Big Smile.”
Wil je helpen?
Kijk dan op bigsmileproject.nl
Doneren? Dat kan! Klik hier
