We volgen in de voetstappen van onze geliefde huisdieren en proberen een laatste puzzel op te lossen: wat doen ze als we er niet zijn?

Bijzondere opgravingen

Kaas. Op mijn bank ligt daadwerkelijk een kaasverpakking. Een verpakking van biologische Gouda-kaas om precies te zijn. Uit mijn koelkast gestolen en vakkundig bewerkt door scherpe kattentandjes toen ik er niet was. Aha! Dat is de reden waarom mijn katten Gizmo en Nemo me niet zoals gewoonlijk hongerig bij de voordeur kwamen begroeten toen ik thuiskwam. In plaats daarvan liggen de twee bol en tevreden in hun mandjes te snorren. Geen wonder, de donders hebben tijdens mijn afwezigheid een heerlijke kaassnack verorberd.

Kijkend naar de vredig doezelende katten, denk ik aan wie de koelkastdeur te slim af is geweest en de kaas naar de bank heeft gesleept. De slimme, moedige Gizmo, die moeiteloos een twee meter hoge kast beklimt? Of zijn zwart gekleurde broer Nemo, die terughoudender is maar altijd bereid zich in te zetten voor een traktatie? Ik zou graag willen weten wat ze de hele dag doen terwijl ik aan het werk ben …

Destructief gedrag

“Wees blij dat je katers het slechts op je kaas hebben voorzien”, zegt mijn buurvrouw wanneer ik haar vertel over mijn twee diefjes. “Mijn Jack Russell Mila gaat echt helemaal los als ik haar een paar uur alleen laat. Ze kauwt op mijn schoenen, versnippert toiletpapier, graaft in de aarde van potplanten en knabbelt op pennen. Onlangs was haar tong helemaal blauw – net als die van een Chowchow.” We discussiëren lang over wat de oorzaak kan zijn van het destructieve gedrag van Mila. Heeft het gevoelige hondenmeisje te lijden als ze zonder haar geliefde bazinnetje in het appartement moet blijven? Is ze misschien verveeld en heeft ze te weinig te doen? Mijn buurvrouw krijgt prompt een schuldig geweten en strijkt zachtjes over Mila’s hoofdje, die rustig aan onze voeten onder de salontafel ligt. Of is het niet verlatingsangst die Mila drijft? Omdat het teefje slechts negen maanden oud is en dus midden in de puberteit zit. Zijn de jeugdige opvliegers in het koppie verantwoordelijk wanneer het Jack Russell-meisje de afstandsbediening pikt en het badkamerkleed verscheurt? Ik neem een slok koffie en denk hardop: “We houden zo veel van onze dieren. En toch lijkt er veel te zijn dat we niet van ze weten. Wat gebeurt er in hun hoofd? Wat doen ze als we ze vijf minuten lang uit het oog verliezen?”

Stiekem meekijken

Om meer te weten te komen over het geheime leven van onze huisdieren zijn er inmiddels verschillende technische mogelijkheden. Mila’s eigenaar heeft bijvoorbeeld in haar appartement een webcam opgehangen om het vandalisme van haar hondje op afstand in de gaten te kunnen houden. Als zij op kantoor is, kijkt ze stiekem naar haar smartphone. Dus ze kan live zien welke meubels Mila aan het verwoesten is. Tenminste, in theorie. Omdat de camera een vaste hoek heeft en alleen vastlegt wat Mila doet vlak voor de lens. Alsof de Jack Russell-dame vermoedt dat ze door haar bazinnetje bij haar wandaden wordt gevolgd, trekt ze zich steevast terug in een onopgemerkt hoekje van de flat om haar vernielingsdrang uit te leven. De opnames bevatten alleen onheilspellende geluiden, zoals kauwen, langdurig krabben of hard blaffen. Wat de hond precies drijft wanneer haar bazinnetje aan het werk is – en vooral waarom – blijft, ondanks de nieuwste apparatuur, vooralsnog Mila’s geheim.

Actiefilm of documentaire?

Natuurlijk kunnen nieuwsgierige katteneigenaren hun huisdieren ook observeren met een permanente camera voor huisdieren.  Voor buitenkatten zijn er zelfs kleine mobiele camera’s met GPS-zenders die aan de halsband kunnen worden bevestigd. Ze registreren niet alleen de binnenshuisactiviteiten van de dieren, maar ook hun gedrag in de omgeving. Maar dat is niet het voornaamste voordeel van zulke trackers. Ze bieden vooral een goede oplossing voor wanneer je kat een keer verdwaald mocht raken of om een andere reden niet meer thuis weet te komen.

Overigens gebruiken wetenschappers ook videotechnologie. Biologen evalueren de gegevens van de zogenaamde Cat Cams om de looppaden en territoriale routes van onze huiskatten te verkennen. De eerste bevindingen daarvan zijn dat onze huistijgers op hun wandelingen door de straten, velden en weiden hetzelfde gedrag vertonen als hun wilde, grotere familieleden. Als kleine soldaten marcheren ze plichtsgetrouw langs hun territoriale grenzen en blijven ze alert op bezoekers en veranderingen. Andere katten gebruiken de platgetreden paden van de mens. En: veel kattenterritoria zijn vele malen groter dan hun eigenaren vermoedden. In sommige gevallen overlappen de afzonderlijke gebieden elkaar zelfs.

Elke dag is anders

Wie had gedacht dat zelfs agressieve katten die constant op het oorlogspad lijken te zijn soortgenoten in hun territorium dulden? Onze huisdieren hebben nog steeds veel geheimen – hoewel ze al duizenden jaren naast en met ons samenleven. Eigenlijk is dat een goede zaak. Omdat we op deze manier elke dag nieuwe en opwindende facetten aan onze fascinerende knuffelmonstertjes kunnen ontdekken. Een missend stuk cheesecake of een gescheurd tapijt is daarbij vergeleken lang niet zo interessant …

Meer lol voor de kleintjes

Terwijl katten en honden een hele woning beschikbaar hebben, blijven cavia’s en konijnen in hun kooien zitten. Vrije uitloop wordt dan ook absoluut aanbevolen voor kleine huisdieren, alleen onder toezicht. Het is ook belangrijk om het ruime verblijf van hamsters, cavia’s en andere knaagdieren gevarieerd te maken met verse takken, verschillende klimmogelijkheden, slaaphuisjes en een zandbak. Ook parkieten en andere siervogels hebben volières nodig met veel speelattributen, ladders en zitplaatsen. De dagelijkse vrije vlucht is verplicht en het beste van alles is natuurlijk een eigen vogelkamer. Trouwens, een radio op zacht niveau kan helpen als de vogels overdag alleen zijn.

Dit artikel verscheen in Hart voor Dieren magazine