De ocelot is een van de meest intrigerende wilde katten van Noord-, Midden- en Zuid-Amerika. Met zijn opvallend gevlekte vacht en gracieuze bewegingen roept hij vaak vergelijkingen op met de luipaard. Toch is de ocelot een unieke soort met specifieke kenmerken en een eigen leefwijze. In dit artikel duiken we dieper in het leven van deze bijzondere katachtige.

Ocelotten (Leopardus pardalis) bewonen een breed scala aan habitats, van dichte regenwouden en mangroves tot droge struikgebieden en savannes. Ze komen voor in een uitgestrekt gebied dat zich uitstrekt van het zuiden van de Verenigde Staten tot het noorden van Argentinië. Hoewel ze zich goed kunnen aanpassen, geven ze de voorkeur aan dichtbegroeide omgevingen waarin ze zich kunnen verschuilen en jagen. In het Amazonegebied vind je de grootste populatie ocelotten.

Uiterlijk van de ocelot en camouflage

De ocelot is een middelgrote katachtige met een lichaamslengte van 70 tot 100 cm (exclusief staart) en een gewicht tussen de 7 en 15 kg. Zijn vacht is geelbruin tot roodachtig, met een patroon van donkere vlekken en strepen dat per individu uniek is – vergelijkbaar met een menselijke vingerafdruk. Deze markeringen helpen de ocelot bij het camoufleren in zijn natuurlijke omgeving.

Jachttechnieken en dieet

Ocelotten zijn uitstekende jagers die voornamelijk in de schemering en nacht actief zijn. Ze hebben een gevarieerd dieet bestaande uit knaagdieren, vogels, reptielen en soms zelfs vissen en krabben. Dankzij hun scherpe zintuigen en stille, nauwkeurige manier van jagen, behoren ze tot de top van de voedselketen in hun leefgebied. Ze jagen zowel op de grond als in bomen en kunnen zich moeiteloos aanpassen aan de beschikbaarheid van prooien.

Gedrag en voortplanting

Ocelotten zijn solitaire dieren die hun territorium afbakenen met geurmarkeringen. De territoria van mannetjes zijn doorgaans groter dan die van vrouwtjes en kunnen overlappen met meerdere vrouwtjes. Tijdens de paartijd zoeken ze elkaar op en na een draagtijd van ongeveer 70 dagen worden één tot drie jongen geboren. De moeder voedt de jongen zelfstandig op en leert hen de essentiële jachttechnieken voordat ze op eigen benen moeten staan.

Bedreigingen en bescherming

Ondanks hun brede verspreiding staan ocelotten onder druk door ontbossing, habitatverlies en illegale jacht. In bepaalde regio’s, zoals Texas, worden ze met uitsterven bedreigd. Gelukkig zijn er verschillende beschermingsprogramma’s en natuurreservaten die zich inzetten voor het behoud van deze soort. Internationale regelgeving, zoals CITES (Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora), helpt bij het tegengaan van de handel in ocelotten en hun vachten.

Symbool van kracht en mystiek

De ocelot heeft een rijke historische en culturele betekenis. In de Azteekse mythologie werd hij beschouwd als een heilig dier en een symbool van kracht en mystiek. De klauwen en vacht van de ocelot werden gebruikt voor ceremoniële kleding en de slangengod Quetzalcoatl draagt op sommige afbeeldingen oorbellen gemaakt van de klauwen van een ocelot. De naam ‘ocelot’ is afgeleid van het Nahuatl-woord ‘ōcēlōtl’, wat oorspronkelijk ‘jaguar’ betekende.